İletişim
Bölüm 1: Gıda güvenliği yönetim sistemlerinin denetimini ve belgelendirmesini sağlayan kuruluşlar için gereklilikler
ISO 22003-1:2022 Standardı Haziran 2022'de yayınlanmıştır.
BPJPH Endonezya için zorunluluk
Endonezya'daki Helal Ürün Güvencesi Düzenleme Kurumu'dur. Endonezya Din İşleri Bakanlığı'na bağlı olarak faaliye
Helal ve sağlıklı gıdala- HAK ve BossCert
Gıda sektörü, küreselleşen dünyada hem dini inançlara uygunluk hem de sağlık bilinciyle giderek daha fazla şekil
ISO Yönetim sistemi standartlarına iklim değişikliği ile ilgili hususlar eklenmiştir.
Uluslararası Standart Teşkilatı (ISO), “Londra İklim Değişikliği Deklarasyonu'nu” desteklemek amacıyla İklim D
TS EN ISO/IEC 27001:2017 geçişi
Türkak tarafından yapılan denetimler sonucunda ISO 27001:2013 belgelendirme yetkimizle ilgili geçiş sürecini baş
Modifiye Atmosfer Paketleme (MAP), özellikle bozulabilir gıda ürünlerinin raf ömrünü uzatmak, tazeliğini korumak ve kalitesini muhafaza etmek amacıyla kullanılan yenilikçi bir ambalajlama teknolojisidir. Bu teknoloji, ambalajın içindeki atmosferin gaz bileşimini değiştirerek, ürünün bozulmasına neden olan mikrobiyal büyümeyi ve oksidasyonu yavaşlatmayı hedefler.
Modifiye Atmosfer Paketlemede Kullanılan Gazlar ve Faydaları
MAP ambalajlamada kullanılan gazlar genellikle Oksijen (O₂), Karbondioksit (CO₂) ve Azot (N₂)'dur. Bu gazlar, ambalajlanan ürünün türüne ve hedeflenen raf ömrüne göre belirli oranlarda karıştırılarak kullanılır.
Temel Gazlar ve İşlevleri:
Oksijen (O₂): Bazı durumlarda oksijen, et ürünlerinin kırmızı rengini korumak gibi belirli estetik veya kimyasal amaçlar için düşük konsantrasyonlarda tutulabilir. Ancak çoğu gıda ürününde bozulmaya neden olan aerobik mikroorganizmaların büyümesini teşvik ettiği ve oksidasyonu hızlandırdığı için genellikle minimum seviyelere indirilir veya tamamen elimine edilir. Oksijenin azaltılması, yağların ve vitaminlerin oksidasyonunu engelleyerek ürünün lezzet ve besin değerinin korunmasına yardımcı olur.
Karbondioksit (CO₂): CO₂, güçlü antimikrobiyal özelliklere sahiptir. Özellikle maya ve küflerin gelişimini baskılar. Bakterilerin çoğalmasını yavaşlatarak raf ömrünü önemli ölçüde uzatır. CO₂'nin yüksek konsantrasyonları, birçok aerobik bakterinin büyümesini engeller. Ancak çok yüksek konsantrasyonlar bazı ürünlerde (örneğin sulu ortamlarda) ambalajda çökmeye veya lezzette değişime neden olabilir. Bu nedenle optimum oranlar dikkatle belirlenir. Genellikle %20 ile %80 arasında değişen oranlarda kullanılır.
Azot (N₂): Azot, inert bir gazdır ve genellikle ambalaj içindeki oksijenin yerini almak ve paketin hacmini korumak için kullanılır. Oksijenin uzaklaştırılmasıyla oluşan boşluğu doldurarak ambalajın çökmesini engeller ve ürünün fiziksel yapısını korur. Kimyasal olarak inert olduğu için ürünle reaksiyona girmez ve gıda üzerinde olumsuz bir etkisi yoktur. Azotun kullanımı, özellikle oksijene duyarlı ürünlerde oksidasyonu önlemek için kritik öneme sahiptir. Genellikle %20 ile %100 arasında değişen oranlarda kullanılır ve oksijen ve karbondioksit oranına göre ayarlanır.
Diğer Gazlar ve Potansiyel Kullanımları:
Argon (Ar): Argon da inert bir gaz olup azota benzer şekilde kullanılabilir. Bazı durumlarda azot yerine veya azotla birlikte tercih edilebilir, ancak maliyeti genellikle daha yüksektir. Araştırmalar, bazı ürünlerde azot ve karbondioksit karışımlarına göre daha iyi sonuçlar verebileceğini göstermektedir.
Etilen (C₂H₄): Etilen, olgunlaşmayı hızlandıran bir gazdır ve genellikle MAP ambalajında istenmeyen bir durumdur. Bu nedenle, taze meyve ve sebzelerin MAP ambalajında etilen seviyelerini kontrol etmek önemlidir. Bazı gelişmiş MAP sistemlerinde etilen emiciler kullanılabilir.
MAP Ambalajın Temel Faydaları:
Raf Ömrünü Uzatma: MAP, mikroorganizma üremesini yavaşlatarak ve oksidasyonu engelleyerek gıdaların raf ömrünü önemli ölçüde artırır. Bu, ürünlerin daha uzun süre taze kalmasını sağlar ve gıda israfını azaltır. Örneğin, et ürünlerinin raf ömrü 4-22 gün, makarnanın raf ömrü ise 4-61 gün arasında uzayabilir.
Gıda Güvenliği: Oksijen miktarının düşürülmesi ve CO₂'nin antimikrobiyal etkisi, Listeria, Salmonella ve E. coli gibi patojen bakterilerin büyümesini baskılar, böylece gıda kaynaklı hastalık riskini azaltır.
Ürün Kalitesini Koruma: MAP, ürünlerin doğal rengini, dokusunu, tadını ve besin değerini (vitamin ve mineraller gibi) daha uzun süre korumasına yardımcı olur. Oksidatif bozulmanın engellenmesi, kötü tat ve koku oluşumunu önler.
Görsel Çekicilik: Özellikle et gibi ürünlerde, doğru gaz karışımları ile renk stabilitesi sağlanarak ürünün tüketici için daha çekici kalması sağlanır.
Gıda İsrafını Azaltma: Raf ömrünün uzaması, perakendeciler ve tüketiciler için ürün bozulma oranlarını düşürür, bu da gıda israfının ve dolayısıyla ekonomik kayıpların azalmasına katkıda bulunur.
Lojistik ve Dağıtım Kolaylığı: Uzatılmış raf ömrü, ürünlerin daha uzun mesafelere taşınmasına ve daha geniş pazarlara ulaşmasına olanak tanır, bu da dağıtım maliyetlerini düşürür.
Koruyucu Kullanımını Azaltma: MAP, kimyasal koruyuculara olan ihtiyacı azaltabilir, bu da daha "temiz etiketli" ürünler sunulmasına yardımcı olur.
OIC/SMIIC 1 Standardındaki Yeri
OIC/SMIIC 1 standardı, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) bünyesinde oluşturulmuş ve Helal Akreditasyon Kurumu (HAK) tarafından akredite edilmiş kuruluşlarca uygulanan Helal Gıda İçin Genel Kurallar standardıdır. Bu standart, gıda ürünlerinin helal olması için gerekli olan tüm aşamaları kapsar; hammaddeden üretime, depolamadan ambalajlamaya kadar tüm süreçleri detaylı bir şekilde tanımlar.
MAP ambalajlama, gıda güvenliği ve kalitesinin korunması açısından kritik bir rol oynadığından, helal gıda standartları kapsamında da değerlendirilir. OIC/SMIIC 1 standardı doğrudan "MAP ambalajlama" detaylarına girmezken, ambalajın kendisinin ve içinde kullanılan gazların helal prensiplerine uygunluğunu dolaylı olarak gerektirir. Bu gereklilikler şunları içerir:
Ambalaj Malzemeleri: Ambalaj malzemeleri (plastik, film vb.) herhangi bir haram madde içermemelidir. Hayvansal kökenli jelatin, hayvan yağı gibi katkı maddeleri veya alkol bazlı çözücüler gibi helal olmayan bileşenlerden arındırılmış olmalıdır.
İşlem Gazları: MAP'ta kullanılan gazların (O₂, CO₂, N₂ vb.) üretim ve depolama süreçlerinde helal olmayan herhangi bir madde ile temas etmemesi veya kontamine olmaması gerekmektedir. Gıda sınıfı saflıkta olmaları ve dini hükümlere aykırı hiçbir içeriğe sahip olmamaları esastır.
Çapraz Bulaşma (Kontaminasyon): Helal ürünlerin paketlendiği MAP sistemlerinde, daha önce helal olmayan ürünlerin paketlendiği sistemlerden kaynaklanabilecek herhangi bir çapraz bulaşma riski ortadan kaldırılmalıdır. Üretim hatlarının temizliği ve ayrımı büyük önem taşır.
İzlenebilirlik: OIC/SMIIC 1 standardı, helal gıdalarda tam izlenebilirlik sistemi uygulanmasını zorunlu kılar. Bu, kullanılan gazların ve ambalaj malzemelerinin tedarik zincirinin her aşamasında helal uygunluğunun belgelenebilmesi anlamına gelir.
Özetle, OIC/SMIIC 1 standardı MAP ambalajın kendisini teknik olarak tarif etmezken, ambalajlama sürecinin ve kullanılan tüm bileşenlerin (gazlar dahil) İslami hükümlere ve helal prensiplerine uygunluğunu şart koşar. Bu, belgelendirme kuruluşları tarafından denetlenen önemli bir alandır.
BossCert'in Belgelendirme Faaliyetleri: ISO 9001, ISO 14001, ISO 22000 ve SMIIC 1
BossCert, çeşitli yönetim sistemleri ve ürün belgelendirme hizmetleri sunan bir kuruluştur. MAP ambalajlama sektöründe faaliyet gösteren bir firma için BossCert gibi bir belgelendirme kuruluşuyla çalışmak, hem ulusal hem de uluslararası pazarlarda rekabet avantajı sağlamanın ve güvenilirlik oluşturmanın anahtarıdır.
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi
ISO 9001, bir kuruluşun müşteri ve yasal şartlara uygun ürün ve hizmet sunma yeteneğini sürekli olarak sağladığını kanıtlamasına yardımcı olan uluslararası bir kalite yönetim sistemi standardıdır. MAP ambalaj sektörü için ISO 9001 belgelendirmesi şu faydaları sağlar:
Müşteri Memnuniyeti: Süreç odaklı yaklaşım, müşteri gereksinimlerinin daha iyi anlaşılmasını ve karşılanmasını sağlar. Bu, ambalajlanan ürünün kalitesini ve dolayısıyla müşteri memnuniyetini artırır.
Süreç Verimliliği: Üretim süreçlerinin (gaz karıştırma, ambalajlama, sızdırmazlık vb.) optimize edilmesi, hata oranlarını düşürür ve verimliliği artırır.
Sürekli İyileştirme: Kalite yönetim sisteminin sürekli gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesi, MAP teknolojisinin ve ambalaj ürünlerinin sürekli olarak gelişmesini sağlar.
Pazarlama Avantajı: ISO 9001 sertifikası, firmanın kaliteye olan bağlılığını gösterir ve pazarda güvenilirlik imajı yaratır.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi
ISO 14001, kuruluşların çevresel performanslarını yönetmeleri ve iyileştirmeleri için bir çerçeve sunan uluslararası bir standarttır. MAP ambalaj üreticileri için ISO 14001'in önemi büyüktür:
Çevresel Etkinin Azaltılması: Ambalaj malzemelerinin seçimi (geri dönüştürülebilir veya sürdürülebilir malzemeler), gaz kullanımının optimize edilmesi ve atık yönetimi konularında çevresel etkiyi azaltmaya yönelik uygulamaları teşvik eder.
Yasal Uyumluluk: Çevre mevzuatına uyum sağlamayı kolaylaştırır, bu da çevresel cezaların ve olumsuz itibarın önüne geçer.
Kaynak Verimliliği: Enerji ve kaynak tüketimini azaltmaya yönelik yaklaşımlar geliştirilmesini sağlar.
Kurumsal İtibar: Çevreye duyarlı bir imaj oluşturarak, özellikle çevre bilinci yüksek tüketicilerin tercih sebebi haline gelmeyi sağlar. MAP ambalajın kendisi de gıda israfını azaltarak çevresel faydalar sunar, bu da ISO 14001 ile uyumlu bir yaklaşımı destekler.
ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi
ISO 22000, gıda zincirindeki tüm kuruluşların (birincil üretimden tüketime kadar) güvenli ürünler üretmek ve tüketicilere sunmak amacıyla uygulayabilecekleri gereksinimleri ve kılavuzları belirleyen bir standarttır. MAP ambalaj firmaları için hayati öneme sahiptir:
Gıda Güvenliği Risk Yönetimi: Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları (HACCP) ilkelerini uygulayarak, MAP ambalajlama sürecindeki potansiyel gıda güvenliği tehlikelerini (mikrobiyolojik, kimyasal, fiziksel) tanımlar ve kontrol altına alır. Bu, kullanılan gazların saflığı, ambalaj malzemelerinin gıda ile temasa uygunluğu gibi kritik konuları kapsar.
Yasal Uyumluluk: Ulusal ve uluslararası gıda güvenliği mevzuatlarına uyumu garanti eder.
Tüketici Güveni: Güvenli ve yüksek kaliteli ambalajlar sunarak tüketici güvenini artırır.
İzlenebilirlik: Gıda zinciri boyunca ürünün ve bileşenlerinin izlenebilirliğini sağlar, olası bir problemde kaynağın hızla tespit edilmesine olanak tanır.
Küresel Pazarlara Erişim: Uluslararası kabul görmüş bir standart olması nedeniyle, küresel pazarlara girişte rekabet avantajı sağlar.
OIC/SMIIC 1 Helal Gıda İçin Genel Kurallar (veya SMIIC 1) Belgelendirme
SMIIC 1, yukarıda detaylı olarak bahsedilen Helal Gıda Standardıdır. Özellikle Müslüman çoğunluklu ülkelerin pazarlarına açılmak isteyen veya helal sertifikalı ürünler için ambalaj üreten firmalar için bu belgelendirme büyük önem taşır.
Helal Uygunluk: MAP ambalajlama sürecinde kullanılan tüm gazların, ambalaj malzemelerinin ve üretim yöntemlerinin İslami helal kurallarına uygunluğunu belgeler.
Pazar Erişimi: Helal sertifikası, özellikle Helal Akreditasyon Kurumu (HAK) tarafından akredite edilmiş kuruluşlarca verildiğinde, global helal pazarlara erişimi kolaylaştırır.
Tüketici Güveni: Müslüman tüketiciler için ürünün helalliği konusunda güvence sağlar.
Rekabet Avantajı: Helal pazarının büyüklüğü göz önüne alındığında, bu belgelendirme firmalara önemli bir rekabet avantajı sunar.
BossCert'in Belgelendirme Süreci: BossCert gibi belgelendirme kuruluşları, firmaların ilgili standartlara (ISO 9001, ISO 14001, ISO 22000, SMIIC 1) uygunluğunu denetler. Bu süreç genellikle şu adımları içerir: teklif alma, denetim planının hazırlanması, yerinde denetim (belgelendirme denetimi), raporlama, sertifika onayı ve yıllık gözetim denetimleri. Sertifikalar genellikle 3 yıl geçerlidir ve her yıl gözetim denetimlerine tabi tutulur.
Türkak ve HAK Akreditasyonları
Akreditasyon, bir uygunluk değerlendirme kuruluşunun (örneğin belgelendirme kuruluşu, laboratuvar) belirli görevleri yerine getirme konusunda yetkin olduğunu resmi olarak tanıyan bir süreçtir. Türkak ve HAK, Türkiye'deki önemli akreditasyon kurumlarıdır.
Türkak (Türk Akreditasyon Kurumu)
Türkak, Türkiye'nin tek ulusal akreditasyon kuruluşudur ve uluslararası alanda tanınan bir statüye sahiptir. Türkak, ISO standartları (ISO 9001, ISO 14001, ISO 22000 vb.) kapsamında belgelendirme hizmeti veren kuruluşları akredite eder.
Türkak Akreditasyonunun Önemi:
Güvenilirlik ve Güvenilirlik: Türkak tarafından akredite edilmiş bir belgelendirme kuruluşundan alınan sertifikalar, ulusal ve uluslararası alanda daha yüksek bir güvenilirliğe ve itibara sahiptir. Bu, BossCert gibi kuruluşların verdiği ISO belgelerinin geçerliliğini ve kabul edilebilirliğini artırır.
Uluslararası Tanınma: Türkak, Avrupa Akreditasyon Birliği (EA), Uluslararası Akreditasyon Forumu (IAF) gibi uluslararası akreditasyon kuruluşlarının üyesidir. Bu üyelikler sayesinde Türkak tarafından akredite edilmiş kuruluşların verdiği sertifikalar, dünya genelinde karşılıklı tanınma anlaşmaları (MLA/MRA) çerçevesinde kabul görür. Bu, MAP ambalaj üreticilerinin ürünlerini uluslararası pazarlarda daha rahat satabilmesini sağlar.
Rekabet Avantajı: Akredite bir sertifikaya sahip olmak, firmaların ihalelere katılımında veya uluslararası ticarette önemli bir avantaj sağlar. Müşteriler ve iş ortakları için bir kalite ve güvenilirlik göstergesidir.
Teknik Yetkinlik: Akreditasyon süreci, belgelendirme kuruluşunun personelinin teknik yetkinliğini, altyapısını ve yönetim sistemlerinin etkinliğini detaylı bir şekilde değerlendirir. Bu da sunulan belgelendirme hizmetinin kalitesini garantiler.
HAK (Helal Akreditasyon Kurumu)
Helal Akreditasyon Kurumu (HAK), Türkiye'de helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarını (helal belgelendirme kuruluşlarını) akredite etmek üzere kurulmuş tek yetkili kurumdur. HAK, Türkiye'nin helal ürün ve hizmet ticaretindeki rolünü güçlendirmeyi ve uluslararası helal standartlarının uyumunu sağlamayı hedefler.
HAK Akreditasyonunun Önemi:
Helal Pazar Güvenilirliği: HAK tarafından akredite edilmiş bir kuruluşun verdiği helal sertifikası, ürünün ve ambalajın İslami kurallara uygunluğuna dair en üst düzeyde güvence sağlar. Bu, özellikle Müslüman tüketiciler ve helal pazarlarına odaklanan işletmeler için kritik öneme sahiptir.
Uluslararası Tanınırlık: HAK, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) çatısı altında kurulan İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü (SMIIC) tarafından oluşturulan helal standartlarına uygunluk değerlendirmesi yapan kuruluşları akredite eder. Bu sayede HAK akreditasyonlu sertifikalar, SMIIC üyesi ülkelerde ve diğer küresel helal pazarlarda kabul görür.
Helal Ambalajın Önemi: Meyem Belgelendirme gibi HAK tarafından akredite edilmiş kuruluşlar, Helal Ambalaj Sertifikası düzenleme yetkisine sahiptir. Helal sertifikası almak isteyen tüm gıda üreticileri, helal sertifikalı ambalaj kullanmak zorundadır. Bu durum, MAP ambalaj sektöründe faaliyet gösteren firmalar için HAK akreditasyonuna sahip bir belgelendirme kuruluşuyla çalışmanın ne denli önemli olduğunu gösterir.
Ticarette Kolaylık: Helal akreditasyonu, helal ürün ve hizmetlerin uluslararası ticaretini kolaylaştırarak, bu alandaki mevcut engellerin azalmasına ve helal pazarının potansiyelinin tam olarak ortaya çıkmasına yardımcı olur.
Sonuç
Modifiye Atmosfer Paketleme (MAP), gıda endüstrisinde vazgeçilmez bir teknoloji haline gelmiştir. Oksijen, Karbondioksit ve Azot gibi gazların hassas oranlarda kullanımıyla gıda ürünlerinin raf ömrü uzatılır, tazeliği ve kalitesi korunur. Bu teknoloji, gıda israfını azaltma, gıda güvenliğini artırma ve tedarik zinciri boyunca verimliliği sağlama gibi önemli faydalar sunar.
Bu süreçte, BossCert gibi belgelendirme kuruluşlarının ISO 9001 (Kalite), ISO 14001 (Çevre) ve ISO 22000 (Gıda Güvenliği) gibi uluslararası standartlara göre verdiği sertifikalar, firmaların süreçlerini optimize etmelerini, yasal uyumluluklarını sağlamalarını ve küresel rekabette öne çıkmalarını temin eder. Özellikle helal gıda pazarında faaliyet gösteren firmalar için OIC/SMIIC 1 Helal Gıda Standardı'na uygunluk ve bu standardın HAK (Helal Akreditasyon Kurumu) tarafından akredite edilmiş bir kuruluşça belgelendirilmesi kritik öneme sahiptir. Türkak akreditasyonu ise, alınan diğer ISO belgelerinin ulusal ve uluslararası geçerliliğini ve güvenilirliğini garantileyerek, firmanın itibarını ve pazar erişimini güçlendirir.
MAP ambalajlama sektörü, hem teknolojik ilerlemelerle hem de artan tüketici beklentileriyle sürekli gelişmektedir. Bu gelişmeleri yakalamak ve pazardaki lider konumunu sürdürmek için firmaların, kalite, çevre, gıda güvenliği ve helallik gibi tüm bu standartlara uyum sağlaması ve ilgili akreditasyonlara sahip belgelendirme kuruluşlarıyla çalışması elzemdir.
Bu bilgiler ışığında, MAP ambalajlama teknolojisinin gıda sektöründeki önemi ve bu alanda faaliyet gösteren firmaların uyması gereken standartlar hakkında daha fazla bilgi edinmek ister misiniz?